De Nederlandse hightechsector rekent de komende jaren op groei, zo blijkt uit een onderzoek van onder meer Mikrocentrum. De cijfers die ASML-topman Peter Wennink presenteerde tijdens de opening van de Technishow eind 2022 zijn veelzeggend als je je afvraagt waarom de hightech-industrie het zo goed doet in Nederland. De chipmachinefabrikant koopt jaarlijks voor zo'n 10 miljard euro in; daarvan besteedt het bedrijf 4 miljard uit in Nederland en nog eens 4 miljard in landen als België, Frankrijk, Zwitserland en Duitsland. 

Maar ASML is niet de enige aanjager van het succes van hightech toelevering 

Verdubbeling 

Peter Wennink: “Deze industrie maakt een enorme groei door. We hebben aangekondigd dat we onze capaciteit bijna moeten verdubbelen, wat betekent dat ónze leveranciers en die van leveranciers zelf, moeten meebewegen. Deze branche heeft een fantastische toekomst.” Tijdens een recente investeerdersdag bevestigde ASML dat het over een paar jaar 700 machines per jaar wil verkopen.  

 

Niet alleen de semi-conductorindustrie

Toch is ASML niet de enige aanjager van groei. Het CBS berekende afgelopen voorjaar dat de Nederlandse machine-industrie nu goed is voor 17,2 procent van de toegevoegde waarde van de totale Nederlandse industrie. Bijna net zo groot als chemie en voeding. Een interessant cijfer uit het CBS-rapport is dat over de toeleveranciers aan de zeer succesvolle Nederlandse sector. Alles bij elkaar gaven de Nederlandse machinebouwers in 2020 € 9,4 miljard uit aan goederen en diensten in Nederland. Nummer 1 en 2 zijn de machine-industrie (toelevering) en de metaalwarenindustrie als grootste toeleveranciers, met een productiewaarde van € 2,2 miljard en € respectievelijk 1,9 miljard. 

 

Lange en korte termijn

 De resultaten van het onderzoek onder de leden van het High Tech Platform hebben vooral betrekking op de middellange en lange termijn, terwijl een Nevi PMI-index veel meer de korte termijn weerspiegelt. Wel daalde de index in november voor de 4e maand op rij en tevens met de grootste daling in 23 jaar (vooral voor halffabrikaten); producenten breidden hun personeelsbestand in november voor de 25e achtereenvolgende maand opnieuw uit. 

 

Toekomstige groeimotoren

Dit jaar zijn er middelen uit het Nationaal Groeifonds vrijgemaakt voor innovatieprojecten in de hightech industrie en materiaalontwikkeling. In totaal 1,3 miljard euro, waarvan ruim 900 miljoen euro wordt geïnvesteerd in de Photon Delta en het NXTGEN Hightech project. Laatstgenoemde krijgt hiervan 450 miljoen euro. Inclusief de bijdrage van € 450 miljoen uit het Nationaal Groeifonds wordt minimaal € 1 miljard geïnvesteerd in deze projecten, die tot 2029 moeten zorgen voor een toekomstige groeimotor. Hiermee kan het consortium de Nederlandse hightechsector het leidende cluster in Europa en een extra bijdrage leveren aan het BBP van € 11 tot 16 miljard per jaar.

 

Nieuwe waardeketens

Marc Hendrikse, boegbeeld van NXTGEN Hightech zegt dat het voorstel, met meer dan 40 uitgewerkte projectplannen voor hightech machines en apparaten, een grote bijdrage levert aan het verdienvermogen en de werkgelegenheid van Nederland. Tijdens het Holland High Tech Event schetste hij de transitie waar de industrie voor staat. “Er ontstaan nu nieuwe waardeketens en we moeten er als Nederland voor zorgen dat niemand om ons heen kan op onderdelen uit die ketens.” Wat ASML heeft gedaan in de halfgeleiderindustrie, kan Nederland ook op andere gebieden. 

 

Optimisme in de maakindustrie 

CBS-cijfers over de Nederlandse machine-industrie onderstrepen het belang van de sector voor de Nederlandse maakindustrie. De hightechbedrijven zijn dan ook optimistisch. Uit het onderzoek van Mikrocentrum onder leden van het High Tech Platform blijkt dat 70 procent van de deelnemers verwacht dat de omzet de komende jaren zal stijgen. Een deel van deze groei komt uit het buitenland. In het onderzoek zegt een derde van de deelnemers te concurreren op een internationale markt. Bij vier op de tien bedrijven ligt de focus landelijk. 

 

Gebrek aan professionals

Het grote knelpunt, dat de groei flink kan afremmen, is het gebrek aan technisch geschoolde medewerkers. Het onderzoek van het Mikrocentrum laat hier dezelfde trend zien als de Benchmark Verspaning 2022. Van de leden van het High Tech Platform verwacht 65 procent de komende twee jaar een kwalitatief en kwantitatief personeelstekort. In de Benchmark Machining gaf 70 procent van de bedrijven onlangs aan vacatures te hebben in de werkvoorbereiding of verspaning. Om bedrijven aantrekkelijker te maken, geeft onderzoek van Mikrocentrum aan dat 57 procent investeert in een goede work-life balance, 46 procent in een goed salaris en 43 procent in opleidingsmogelijkheden. 

 

 

Optimale arbeidsproductiviteit 

Optimale arbeidsproductiviteit is dan ook het sleutelbegrip voor de hightech industrie, concluderen de samenstellers van het rapport. Artificial Intelligence (AI) is een absolute voorwaarde voor een gezonde hightech- en maakindustrie op de lange termijn. Hierdoor kan de productiviteit omhoog, wordt het werk leuker en efficiënter en is het tekort aan vakmensen minder een probleem. De industrie zal daarom nog meer dan nu tijd en geld moeten vrijmaken om interne processen op elkaar aan te laten sluiten. En het zal medewerkers op dit gebied moeten trainen en de juiste tools moeten geven. 

Ben jij op zoek naar High Tech professionals, of zelf op zoek naar een uitdaging in deze sector? Neem dan contact op met Progressive. Onze experts helpen je graag verder!